Islah Harcı Hesaplama - 2025

Hukuk davalarında, dava açılırken talep edilen tutar (müddeabih), yargılama sürecinde bilirkişi raporları ve toplanan delillerle değişebilir. Başlangıçta 10.000 TL olarak açtığınız bir tazminat davasında, bilirkişi raporu zararın aslında 100.000 TL olduğunu tespit edebilir. İşte bu noktada, davanızın değerini arttırmak ve nihai kararda bu tutarı talep edebilmek için "Islah" kurumuna başvurmanız gerekir. İslah harcı hesaplama nasıl yapılır? sorusu, bu aşamada devreye giren mali yükümlülüğü ifade eder.

Islah, davayı açan tarafın tek taraflı bir irade beyanıyla, davanın taraflarını değiştirmeksizin, dava sebebini veya talep sonucunu genişletmesi işlemidir. Ancak bu genişletme bedava değildir. Devlet, yargı hizmetinin karşılığı olarak, arttırdığınız tutar üzerinden belirli bir oranda "Yargı Harcı" (Islah Harcı veya Tamamlama Harcı) talep eder. Islah ücreti nasıl hesaplanır? diye merak edenler için temel kural, "Nispi Harç" esasıdır. Yani sabit bir ücret değil, talep ettiğiniz rakamla orantılı bir ödeme yaparsınız.

Islah harcı hesaplaması, basit bir matematiksel formüle dayanır ancak dava türüne göre (Genel Alacak vs Ölüm/Cismani Zarar) çarpanlar değişir. Islah harcı hesaplama net sonuca ulaşmak için şu adımları izlemelisiniz:

Öncelikle, Islah Dilekçesinde talep ettiğiniz toplam rakamdan, dava dilekçesinde harcını yatırarak talep ettiğiniz ilk rakamı çıkarın. Aradaki fark, ıslaha konu olan değerdir. Örneğin; 5.000 TL'lik dava açtınız ve bilirkişi 50.000 TL hesapladı. Arttırılan değer: 50.000 - 5.000 = 45.000 TL'dir.

Bulduğunuz artış miktarını, o yıl geçerli olan "Karar ve İlam Harcı" oranıyla çarpın. 2025 yılı için bu oran binde 68,31 (‰68,31)'dir.

Formül: Artış Miktarı x 0,06831 = Toplam Nispi Harç

Kanun gereği, hesaplanan toplam nispi harcın tamamı peşin alınmaz. Bunun sadece dörtte biri (1/4), ıslah dilekçesi verilirken mahkeme veznesine "Tamamlama Harcı" olarak yatırılır. Geri kalan kısım (3/4), karar kesinleşince tahsil edilir.

Ödenecek Harç = Toplam Nispi Harç / 4

Eğer davanız, trafik kazası, iş kazası veya doktor hatası gibi nedenlerle ölüm veya bedensel yaralanmadan (cismani zarar) kaynaklanan bir maddi/manevi tazminat davası ise, kanun koyucu mağduru korumak adına peşin harç oranını düşürmüştür. Bu davalarda Islah harcı hesaplama ölüm ve Cismani Zarar durumunda, toplam nispi harcın 1/4'ü değil, yirmide biri (1/20) peşin alınır.

Konuyu bir örnekle netleştirelim. Diyelim ki bir işçilik alacağı davası (Kıdem, ihbar tazminatı vb.) açtınız. Bu "Genel Alacak" kategorisindedir (1/4 kuralı geçerlidir).

• İlk Dava Değeri (Harca Esas Değer): 1.000 TL
• Bilirkişi Raporu Sonrası Talep (Islah Edilen Değer): 101.000 TL
• Arttırılan Değer: 101.000 - 1.000 = 100.000 TL
• Toplam Nispi Harç: 100.000 x 0,06831 = 6.831 TL
• Ödenecek Islah Harcı (Peşin): 6.831 / 4 = 1.707,75 TL

Bu örnekte, ıslah dilekçenizi mahkemeye sunarken 1.707,75 TL harç makbuzunu da dosyaya eklemeniz gerekir. Aksi takdirde ıslahınız geçersiz sayılabilir.

İş mahkemelerinde görülen davalar genellikle "Kısmi Dava" veya "Belirsiz Alacak Davası" olarak açılır. Kısmi davada (yukarıdaki örnek gibi) ıslah harcı hesaplanır. Ancak eğer davanızı "Belirsiz Alacak Davası" olarak açtıysanız, süreç biraz farklıdır. Belirsiz alacak davasında değer arttırımına "Bedel Artırım Dilekçesi" denir ve teknik olarak "Islah" değildir. Ancak mali sonucu aynıdır; yine artırılan kısmın harcı tamamlanmalıdır (Tamamlama Harcı). İş mahkemesi ıslah harcı hesaplama sürecinde en önemli detay, davanın türüne göre faiz başlangıç tarihinin değişmesidir, ancak harç hesabı değişmez.

Islah harcı, devlete ödenen bir vergidir. Bunu avukatlık ücretiyle karıştırmamak gerekir. Islah yapıldığında, davanın değeri arttığı için, davanın sonunda hak kazanan avukatın alacağı "Karşı Vekalet Ücreti" de artar. Islah harcı hesaplama kazancı programları genellikle bu iki hesabı (Harç + Vekalet Ücreti) birlikte yapar. Ancak bu sayfa sadece devlete ödenen harca odaklanmaktadır.

Hâkim size harcı tamamlamanız için kesin süre (genellikle 1 hafta veya 2 hafta) verir. Eğer bu sürede harcı yatırmazsanız, ıslah hiç yapılmamış sayılır ve mahkeme sadece dava dilekçesindeki ilk tutar (Örn: 1.000 TL) üzerinden karar verir. Bu durumda 100.000 TL'lik hakkınız olsa bile alamazsınız.

Islah harcı kural olarak nispidir (oransaldır). Ancak bazı özel durumlarda (konusu para olmayan davalarda) maktu ıslah harcı söz konusu olabilir. 2025 yılı maktu harç tutarı (tahmini 427,60 TL civarı) ıslah işlemlerinde de alt sınır olarak dikkate alınır. Yani hesaplanan nispi harç, maktu harcın altındaysa maktu harç alınır.

Bir davada sadece bir kez ıslah yapılabilir. Bu yüzden ıslah hakkınızı kullanırken bilirkişi raporunun kesinleşmesini beklemek, acele etmemek ve tüm alacak kalemlerini tek seferde arttırmak hayati önem taşır. Harcı yatırdıktan sonra "az istemişim, biraz daha arttırayım" şansınız yoktur.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na (HMK) göre, taraflardan birinin yapmış olduğu usul işlemini kısmen veya tamamen düzeltmesine ıslah denir. Harçlar Kanunu'na göre de bu düzeltme (değer artırma) işlemi harca tabidir. Buna da ıslah harcı denir.

Islah müessesesi, davacının hak ettiği tazminata tam olarak kavuşmasını sağlayan en önemli araçtır. Ancak bu aracın yakıtı "Islah Harcı"dır. Yanlış veya eksik hesaplanan harç, davanın uzamasına veya hak kaybına yol açabilir. Islah harcı hesaplama aracımızı kullanarak, 2025 güncel oranlarıyla (1/4 ve 1/20 ayrımlarına dikkat ederek) ödemeniz gereken tutarı kuruşu kuruşuna öğrenebilirsiniz.