Bedelsiz Sermaye Artırımı Hesaplama

Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?

Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin iç kaynaklarını (yedek akçeler, dağıtılmamış kârlar, yeniden değerleme fonu vb.) sermayeye ekleyerek mevcut ortaklara bedelsiz yeni pay verme işlemidir. Bu işlemde ortaklar herhangi bir ödeme yapmaz ve ortaklık oranları değişmez.

Bedelsiz Sermaye Artırımının Önemi

Şirketler için bedelsiz sermaye artırımının önemi şu noktalarda öne çıkar:

• Öz kaynakların güçlendirilmesi
• Sermaye yapısının iyileştirilmesi
• Likidite ve işlem hacminin artırılması
• Hisse senedi fiyatının daha makul seviyelere çekilmesi
• Yatırımcı tabanının genişletilmesi

Bedelsiz Sermaye Artırımı Kaynakları

Bedelsiz sermaye artırımında kullanılan başlıca kaynaklar:

• Geçmiş yıl kârları
• Yedek akçeler
• Emisyon primleri
• Yeniden değerleme artışları
• Diğer iç kaynaklar

Muhasebe Kayıtları

Bedelsiz sermaye artırımının muhasebe kayıtları şu şekilde yapılır:

• Yedek akçelerden sermayeye transfer
• Geçmiş yıl kârlarından sermayeye transfer
• Yeniden değerleme fonundan sermayeye transfer
• Özel fonlardan sermayeye transfer

Hesaplama Formülü

Bedelsiz sermaye artırımı hesaplaması için kullanılan temel formüller:

• Yeni Pay Adedi = Mevcut Pay Adedi × Bedelsiz Artırım Oranı
• Toplam Pay Adedi = Mevcut Pay Adedi + Yeni Pay Adedi
• Teorik Fiyat = Mevcut Fiyat ÷ (1 + Bedelsiz Artırım Oranı)

Yatırımcılar İçin Önemli Noktalar

Bedelsiz sermaye artırımında dikkat edilmesi gereken hususlar:

• Artırım oranı ve zamanlaması
• Hak kullanım tarihi
• Teorik fiyat hesaplaması
• Vergisel etkiler
• Portföy değeri değişimi

Bedelsiz vs Bedelli Sermaye Artırımı

İki sermaye artırım türü arasındaki temel farklar:

• Bedelsiz Artırım:
  • İç kaynaklardan yapılır
  • Ortaklardan ödeme alınmaz
  • Ortaklık oranı değişmez
  • Şirkete nakit girişi olmaz
• Bedelli Artırım:
  • Dış kaynaklardan yapılır
  • Ortaklardan ödeme alınır
  • Rüçhan hakkı kullanımı gerekir
  • Şirkete nakit girişi sağlanır

Sık Sorulan Sorular

Bedelsiz sermaye artırımı neden yapılır?

Şirketlerin bedelsiz sermaye artırımı yapma nedenleri:

• Sermaye yapısını güçlendirmek
• Hisse senedi likiditesini artırmak
• Fiyatı daha erişilebilir hale getirmek
• İç kaynakları sermayeye dönüştürmek

Bedelsiz sermaye artırımı fiyatı nasıl etkiler?

Bedelsiz sermaye artırımının fiyat etkisi:

• Hisse fiyatı teorik olarak düşer
• Toplam piyasa değeri değişmez
• Yatırımcının toplam varlık değeri aynı kalır
• İşlem hacmi genellikle artar

Yasal Çerçeve

Bedelsiz sermaye artırımını düzenleyen mevzuat:

• Türk Ticaret Kanunu
• Sermaye Piyasası Kanunu
• SPK Tebliğleri
• Borsa İstanbul düzenlemeleri

Vergisel Boyut

Bedelsiz sermaye artırımının vergisel etkileri:

• Gelir vergisi yükümlülüğü doğurmaz
• Damga vergisi istisnası vardır
• Muhasebe kayıtlarında özellik arz eder
• Maliyet hesaplamalarında önemlidir