Gecikme Zammı Hesaplama

Gecikme Zammı Nedir?

Gecikme zammı, kamu alacaklarının zamanında ödenmemesi durumunda, ödenmeyen tutar üzerinden hesaplanan ve her ay için ayrı ayrı uygulanan idari bir yaptırımdır. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen bu yaptırım, vergi, harç, ceza ve SGK primleri gibi kamu alacaklarının tahsilatını güvence altına almayı amaçlar.

Gecikme Zammı Uygulama Alanları

• Vergi Borçları: Gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV gibi vergi borçları
• SGK Primleri: Ödenmeyen sigorta primleri ve diğer SGK borçları
• Trafik Cezaları: Ödenmemiş trafik ve araç muayene cezaları
• Belediye Borçları: Emlak vergisi, çevre temizlik vergisi gibi yerel yönetim alacakları
• Diğer Kamu Alacakları: Harçlar, para cezaları ve diğer kamu borçları

Gecikme Zammı Hesaplama Yöntemi

Gecikme zammı hesaplamasında dikkat edilmesi gereken önemli noktalar:

• Her ay için ayrı ayrı hesaplanır
• Ay kesirlerine isabet eden günler için günlük hesaplama yapılır
• Hesaplamada aylık oran kullanılır
• Gecikme zammı, asıl alacak tutarını geçemez

Güncel Gecikme Zammı Oranları

Gecikme zammı oranları, ekonomik koşullara göre Cumhurbaşkanı kararıyla değiştirilebilmektedir. Güncel oranlar:

• 2024 yılı için aylık %3.5
• Yıllık %42 (basit faiz)
• Günlük oran: Aylık oran ÷ 30

Gecikme Zammı Formülleri

Temel hesaplama formülleri:

• Aylık Gecikme Zammı = Borç Tutarı × Aylık Oran
• Günlük Gecikme Zammı = Borç Tutarı × (Aylık Oran ÷ 30)
• Toplam Gecikme Zammı = Borç Tutarı × Oran × Süre

Özel Durumlar ve İstisnalar

Gecikme zammı uygulamasında özel durumlar:

• Doğal afet durumlarında erteleme
• Mücbir sebep hallerinde durdurma
• Ödeme emri tebliğinden sonraki 15 günlük süre
• Tecil durumunda gecikme zammı yerine tecil faizi uygulanması

Sektörel Uygulamalar

SGK Gecikme Zammı

SGK prim borçlarında gecikme zammı uygulaması:

• Aylık prim ödemeleri
• İdari para cezaları
• Rücuen alacaklar
• Yapılandırma taksitleri

Vergi Gecikme Zammı

Vergi borçlarında uygulanan gecikme zammı özellikleri:

• Beyana dayalı vergiler
• Re'sen tarh edilen vergiler
• İkmalen tarh edilen vergiler
• Vergi cezaları

Trafik ve Araç Muayene Cezaları

Trafik ve araç muayene cezalarında gecikme zammı:

• Trafik cezaları için 15 günlük ödeme süresi
• Muayene gecikme bedeli hesaplama
• Ceza tutarına göre kademeli artış

Sık Sorulan Sorular

Gecikme zammı nasıl durdurulur?

Gecikme zammının durdurulması için yapılabilecekler:

• Borcun tamamının ödenmesi
• Yapılandırma başvurusu
• Tecil talebinde bulunma
• Mücbir sebep başvurusu

Gecikme zammı affı var mı?

Gecikme zammı afları hakkında bilinmesi gerekenler:

• Vergi affı kanunları kapsamı
• Yapılandırma imkanları
• Kısmi af uygulamaları
• Başvuru şartları ve süreleri

Yasal Dayanak ve Mevzuat

Gecikme zammı ile ilgili temel yasal düzenlemeler:

• 6183 Sayılı Kanun Madde 51
• 5510 Sayılı Kanun (SGK mevzuatı)
• Vergi Usul Kanunu
• Cumhurbaşkanı Kararları