Veraset ve İntikal Vergisi Hesaplama - 2025

Veraset ve intikal vergisi, bir kişinin vefatı sonucunda mirasçılarına kalan mallar (veraset) veya bir kişiden diğerine karşılıksız olarak geçen mallar (ivazsız intikal) üzerinden alınan vergidir. Bu vergi türü, Türk vergi sisteminde özel bir yere sahip olup, malların değerine, yakınlık derecesine ve intikal şekline göre farklı oranlarda hesaplanmaktadır. Veraset ve intikal vergisi, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından yönetilen ve denetlenen önemli bir vergi türüdür.

Veraset ve intikal vergisi matrahı, intikal eden malların Vergi Usul Kanunu'na göre belirlenen değeridir. Matrah hesaplanırken şu hususlar dikkate alınır:

• Gayrimenkullerde emlak vergi değeri
• Motorlu taşıtlarda kasko değeri
• Menkul kıymetlerde borsa değeri
• Banka hesaplarında hesap bakiyesi
• Diğer mallarda rayiç bedel

• 2,400,000 TL'ye kadar %1
• 8,100,000 TL'nin 2,400,000 TL'si için 24,000 TL, fazlası için %3
• 20,100,000 TL'nin 8,100,000 TL'si için 195,000 TL, fazlası için %5
• 44,100,000 TL'nin 20,100,000 TL'si için 795,000 TL, fazlası için %7
• 44,100,000 TL'den fazlası için %10

• 2,400,000 TL'ye kadar %10
• 8,100,000 TL'nin 2,400,000 TL'si için 240,000 TL, fazlası için %15
• 20,100,000 TL'nin 8,100,000 TL'si için 1,095,000 TL, fazlası için %20
• 44,100,000 TL'nin 20,100,000 TL'si için 3,495,000 TL, fazlası için %25
• 44,100,000 TL'den fazlası için %30

2025 yılı için belirlenen istisna tutarları şunlardır:

• Evlatlıklar dahil, füruğ ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinde 1,200,000 TL
• Füruğ bulunmaması halinde, eşe isabet eden miras hissesinde 2,400,000 TL
• İvazsız intikallerde 275,000 TL
• Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerde 275,000 TL

Aşağıdaki durumlar ve kişiler veraset ve intikal vergisinden muaf tutulmuştur:

• Kamu kurum ve kuruluşları
• Kamu yararına çalışan dernekler
• Emekli Sandığınca ödenen emekli ikramiyeleri
• Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlerin Türkiye'deki temsilcilikleri
• Türkiye Kızılay Derneği ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti
• Kamu menfaatine yararlı dernekler
• Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar

3,000,000 TL değerinde bir ev için veraset vergisi hesaplaması:

1. İstisna tutarı düşülür: 3,000,000 - 1,200,000 = 1,800,000 TL
2. Vergi dilimine göre hesaplama yapılır:
   • 1,800,000 TL için %1 oranında: 18,000 TL
3. Toplam ödenecek vergi: 18,000 TL

5,000,000 TL tutarındaki banka hesabı için veraset vergisi hesaplaması:

1. İstisna tutarı düşülür: 5,000,000 - 1,200,000 = 3,800,000 TL
2. Vergi dilimlerine göre hesaplama:
   • İlk 2,400,000 TL için %1: 24,000 TL
   • Kalan 1,400,000 TL için %3: 42,000 TL
3. Toplam ödenecek vergi: 66,000 TL

Veraset ve intikal vergisi hesaplanırken şu adımlar izlenir:

1. İntikal türü belirlenir (veraset/ivazsız)
2. Malların değeri tespit edilir
3. İstisna tutarı düşülür
4. Vergi matrahı belirlenir
5. İlgili vergi dilimine göre hesaplama yapılır
6. Varsa muafiyet ve indirimler uygulanır

Miras kalan evin veraset vergisi, evin emlak vergi değeri üzerinden hesaplanır. Örneğin, 2025 yılında 4,000,000 TL değerinde bir ev için:

• İstisna tutarı (1,200,000 TL) düşülür: 2,800,000 TL kalır
• İlk 2,400,000 TL için %1: 24,000 TL
• Kalan 400,000 TL için %3: 12,000 TL
• Toplam ödenecek vergi: 36,000 TL

Bankadaki para için veraset vergisi, hesap bakiyesi üzerinden hesaplanır. Örneğin, 2,000,000 TL için:

• İstisna tutarı (1,200,000 TL) düşülür: 800,000 TL kalır
• 800,000 TL için %1: 8,000 TL vergi ödenir

Veraset ve intikal vergisinin ödenmemesi durumunda:

• Aylık %2,5 gecikme zammı uygulanır
• Vergi cezası kesilebilir
• Malların devri gerçekleştirilemez
• Yasal takip başlatılabilir
• Miras kalan mallar üzerine haciz konulabilir

Araçlar için veraset vergisi hesaplanırken:

• Aracın kasko değeri esas alınır
• İstisna tutarı düşülür
• Kalan tutar üzerinden vergi dilimleri uygulanır
• Örnek: 500,000 TL değerindeki araç için istisna sonrası kalan değer üzerinden %1 vergi ödenir

E-Devlet üzerinden yapılabilecek veraset işlemleri şunlardır:

• Veraset ve intikal vergisi beyannamesi verme
• Vergi tahakkuk bilgilerini görüntüleme
• Ödeme planı oluşturma
• Mirasçılık belgesi alma
• Veraset intikal vergisi borcu sorgulama
• Elektronik tebligat işlemleri

Beyanname verme süreleri şöyledir:

• Ölüm Türkiye'de gerçekleşmişse ve mirasçılar Türkiye'de bulunuyorsa: 4 ay
• Ölüm Türkiye'de gerçekleşmiş, mirasçılar yurt dışında bulunuyorsa: 6 ay
• Ölüm yurt dışında gerçekleşmişse: 6 ay ile 8 ay arası (mirasçıların bulunduğu yere göre değişir)
• Gaiplik halinde: Gaiplik kararının ölüm siciline kaydından itibaren 1 ay
• İvazsız intikallerde: Malların hukuken iktisap edildiği tarihi izleyen 1 ay

Vergi ödemesi şu şekilde yapılandırılır:

• Tahakkukundan itibaren 3 yıl içinde ödenir
• Yılda 2 taksit halinde (Mayıs ve Kasım aylarında)
• Toplam 6 eşit taksitte ödeme yapılır
• Peşin ödemelerde indirim uygulanmaz
• Taksitlendirme için ayrıca başvuru gerekmez

Verginin zamanında ödenmemesi durumunda:

• Aylık %2,5 gecikme zammı uygulanır
• Gecikme faizi, verginin son ödeme tarihinden itibaren hesaplanır
• Her ay için ayrı hesaplama yapılır
• Ay kesirleri tam ay sayılır

Kardeşler arası miras intikallerinde:

• Normal vergi oranları uygulanır
• İstisna tutarından yararlanılamaz
• Vergi matrahının tamamı üzerinden hesaplama yapılır
• Taksitlendirme imkanından yararlanılabilir

Eşler arası miras intikallerinde özel durumlar:

• Füruğ bulunmaması halinde daha yüksek istisna tutarı uygulanır
• Normal vergi oranları geçerlidir
• Mal rejimi tasfiyesinden doğan haklar vergiye tabi değildir
• Aile konutu muafiyeti vardır